Üniversitemizde Düzenlenen Gündelik Hayat ve Dünyevileşme Panelinin Tebliğleri Sitemizde Yayımlandı

Panel Başkanlığını Konya Müftüsü ve Üniversitemiz Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Akpınar’ın yaptığı Panele; İlahiyat Fakültesi Dekanımız Prof. Dr. Ramazan Altıntaş, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden Prof. Dr. Hayri Kırbaşoğlu, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden Prof. Dr. Mustafa Tekin, Doç. Dr. Hakan Olgun panelist olarak katıldı.

Panel açılış konuşmasına: “Hepimiz biliyoruz ki Dünya içindekilerle beraber insan için yaratıldı ve insan Dünya’ya sınav için gönderildi. Dünya bizim sınav arenamız.” tespitleriyle başlayan Prof. Dr. Ali Akpınar panelist hocaların dünyaya bakışımız nasıl olmalı, dünya yaşantımız nasıl olmalı sorularının cevapları hakkında bilgiler vereceğini ifade etti.

Günümüzdeki Müslümanlar Gerçek Dinden Uzaklaştı

Müslümanların bireysel, toplumsal ve hatta küresel ölçekteki misyonları ile ilgili olarak nefis muhasebesi yapmalarının bir görev olduğunu vurgulayarak ilk sözü alan Prof. Dr. Hayri Kırbaşoğlu: “Müslümanlar eğer nefis muhasebesini özellikle de dünyevileşme konusuyla ilgili muhasebeyi doğru yapamazlarsa Allah’ın indirdiği dinden farklı olarak dejenere olmuş bir İslam anlayışıyla Şeriati’nin tabiriyle ‘Karşı Dinle’ karşı karşıya kalacaklar.” dedi.

Kırbaşoğlu; Seyyid Kutup’un tefsirindeki ifadeyle: “Siz insanlık için tarih sahnesine çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz.” ifadesinin Müslümanların onca hata ve eksikliklerine rağmen ifadenin Müslümanlarca sadece bir müjde olarak anlaşılıp, hala kendilerini en hayırlı ümmet olarak görüp bu ifadenin yüklediği görevi anlamamanın ve gereğini yapmamanın sonucunda İslam dünyasının siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda çok ciddi sıkıntılarla karşı karşıya kalındığını, bunların en can yakıcı olanının ise ‘Dünyevileşme’ olduğunun altını çizdi.

“Küreselleşme süreci; kapitalist dünya görüşünün ve kapitalizmin paradigması olan tüketim paradigmasının yeryüzünde egemen olmasıyla İslam dünyasını tehdit eder bir hale gelmiştir.” diyerek sözlerine devam eden Kırbaşoğlu; küresel tröst firmaların tüm dünyada tek tip bir üretim sağlayıp ve tüm ülkelerde tek tip bir tüketim aracı oluşturma amaçlarından bir tanesinin de ülke ve yörelere göre değişen damak tatlarını bile tek tip bir damak tadına dönüştürerek her ülkede aynı gıda maddelerinin üretilip satılmasına pazar oluşturdukları tespitinde bulundu. Evlerimizde bulunan 10.000 kalem eşyayı, 5.000’e düşürmeyi hedefleyen bir İslami hareket olmamasını eleştirdi.

Davasını kaybeden mücahitlerin müteahhit olduğu, tasavvuf ehlinin tasarruf ehli olduğu, İslamın şartının masa, kasa, nisa olarak görüldüğü; Müslümanların şehvet, şöhret rüşvet şeytan üçgenine düştüğü böylesi bir dönemde “Yeniden İslama Dönüş Hareketine” ihtiyaç olduğunu vurguladı.

İlahiyat Fakültesi Dekanımız Prof. Dr. Ramazan Altıntaş; Batıda dünyeviliğin, yaşanan zamanla ve içinde bulunulan mekana sığdırılarak Hıristiyanlıktaki Ruhban sınıfa karşı geliştirilmiş bir davranış biçimi olduğu tespitiyle konuşmasına başladı. Max Weber’in endüstriyel gelişme arttıkça koyu dindarlığın kaybolacağı görüşünü; sermayenin arttıkça dindarların sekülerleşecekleri şeklinde açıklayan Altıntaş Hümeze suresinin: “Yazıklar olsun o dilleri ve bedenleri ile İslam’ı ve Müslümanları alay konusu yapan kimselere. Öyle bir kimse ki, malı topladı topladı ve saydı. Ne kadar çok mala sahip olursa o malın onu o kadar ebedileştireceğini zannetti.” ayetlerini açıkladı.

Ölüm hakkında köklü yaklaşımlarımız olması gerektiğini ve yeniden ölüm olgusunu ele almamız gerektiğini söyleyen Altıntaş; Kur’an-ı Kerim’de yer alan “Ölümü ve hayatı yaratan Allah” ifadesindeki ölümün hayattan önce zikredilmesine dikkat çekti.

Dini Kavramlar Hatta Mevlana Bile Ticarileştirildi

“Din dili de küresel tüketim alışkanlıklarını meşrulaştırıcı bir işlev haline getirilmiştir. Bizim kullandığımız birçok Kur’an kavramı İhlâs, Tekbir, Cihat gibi kavramların muhteşem içerikleri boşaltılarak ticarileştirilmiş metalaştırılmıştır. Hatta Mevlana gibi büyük şahsiyetlerin isimleri de bu hale getirilmiştir. Biz Mevlana’nın irfan yönüyle mi ilgileneceğiz, Mevlana’yı pazarlayarak döviz getiren bir nesne haline mi dönüştüreceğiz?” şeklinde eleştirilerde bulundu.

Prof. Dr. Mustafa Tekin ise konuşmasında; Tevhidin Allah’ın varlığı ve birliği şeklinde anlaşılmasının yanında insan hayatındaki çok farklı boyutların dengeli bir biçimde bir araya getirilmesi gibi bir durumla da alakalı olduğunu belirtti. Ruhun bedene, bedenin de ruha karşı taşmasının sorun oluşturacağını ifade eden Tekin; Hıristiyanlığın da kurumsallaşırken bu dengeyi bozduğu tespitinde bulundu. Dünyaya sırtını dönen ruhbanlığın öne çıktığını ve kurumsallaştığını ifade eden Tekin; aydınlanmanın da ruhbanlığın bu dengesizliğine karşın dünya için kabul gören ciddi bir öneride bulunamadığını söyledi.

“Allah insan ilişkisinin mahiyetinin bozulduğu andan itibaren; 1.Allah’la nasıl ilişki kuracağımız, 2.Diğer insanlarla nasıl ilişki kuracağımız, 3.Çevre ile ve diğer eşya ile nasıl ilişki kuracağımızla ilgili yanlışlara düşüyoruz ki bunun sebebi Allah ve Allah’ın dini yerine kendimizi ve kendi birikimlerimizi koyarak cevaplar arıyor ve davranışlar geliştiriyoruz.” şeklinde konuşan Tekin, bunun neticesi olarak Hümanizmin Allah’ın yerine insanı koyduğunu ifade etti.

Aynı Şeyleri Düşünen ve Aynı Şeyleri Yapan Esir İnsanlar İsteniyor

Teknolojik gelişmelerle modernleşen toplumda boş zamanların arttığına dikkat çeken Tekin; küreselleşmenin bu boş zamanlarda insanları aynı şeyleri düşünmeye, aynı şeyleri yapmaya yönelten bir disipline etme amacının olduğunu, dolayısıyla her gün aynı televizyon programını seyreden ve sürekli alış-veriş yapan insanın aslında özgürlüğünün elinden alındığını vurguladı.

Tekin konuşmasının sonunda Müslümanların tüm bu olumsuzluklarla mücadelede elinde kalan tek silahın fıkıh olduğunu, küreselleşme, postmodernizm, tüketim toplumu gibi olguların yazarlarıyla, çizerleriyle, sanatçılarıyla, medyasıyla Müslümanların elindeki bu silahı bozarak kendilerine uygun bir şekle dönüştürmek çabasında olduğunu söyledi.

Panelde son olarak konuşan Doç. Dr. Hakan Olgun; Müslüman hayatını yönlendiren kavram ve olguların Batı dünyasından neşet ettiğini, bunun sebebinin Avrupa merkezli bir dünya anlayışından kaynaklandığını, Dünya haritasında Avrupa’nın sürekli ortada gösterilmesinin de bunun göstergesi olduğunu söyledi.

Sekülerleşmeyi bütün dinlerin içinden geçmek zorunda oldukları bir süreç olarak algılamanın yanlışlığına vurgu yapan Olgun, sekülerleşmenin Orta Çağ Avrupa'sındaki Katolik kilisesine karşı ortaya atılan bir kavram olduğunu ve sekülerleşmenin o dönem Hıristiyanlığı için faydalı bir gelişme olduğunu, aslında gündelik hayatta dışlanan şeyin dinin değil kurumsal olarak Katolik kilisesinin olduğuna dikkat çekti.

Hz. İsa’nın Dağ Vaazında dünyevileşen Yahudilere karşı: “Ey Yahudiler, ey ikiyüzlüler, ey engerek yılanları, ey kör kılavuzları, kendiniz için para biriktirmeyin. Göklerdeki hazineye talip olun. Yeryüzünde hazineniz olursa kalbiniz ve ruhunuz da hazinenizde olur. Görmez misiniz gökte uçan kuşları? Tahıl ambarları olmadıkları halde yarınla ilgili endişe duymazlar çünkü Allah onları doyurur. Rengârenk kır çiçekleri ve zambakları görmez misiniz? Hz. Süleyman bile bunlardan güzel giyinmemiştir. Dünyadaki ömürleri üç beş gündür. O halde yarın öbür gün ne yiyeceğiz ve ne giyeceğiz endişesi çekmeyin. Siz bunlardan daha değerli değil misiniz Rabbin gözünde? Sizin ihtiyaçlarınızdan Rabb sorumludur.” şeklindeki ifadelerini hatırlattı.

Elem ve Acıların Kaynağı Dünyevi İhtiyaçlardır

Budizmde; Dünya hayatının elem ve acıdan başka bir şey olmadığını, Elem ve acıların kaynağının insanın dünyevi ihtiyaçları olduğu, elem ve acılardan kurtulmak için dünyevi ihtiyaçları azaltmak mümkünse kaldırmak gerektiği inancı olduğunu anlatan Olgun, insanlara ihtiyaçlarını artırma istediği pompalanması ve bu ihtiyaçları karşılama çabasının insanı mutsuzlaştırdığını söyledi.

Olgun; günümüzde kurumlarda, tutum ve davranışlarda ve en önemlisi bilincin dünyevileşmesiyle karşı karşıya kalındığıyla ilgili tespitlerini örneklendirerek konuşmasını tamamladı.

Panelin sonunda dinleyicilerin soruları cevaplandırıldı.

Panelistlerin tebliğlerinin ses çözümleri metinlerine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.

Prof. Dr. Hayri Kırbaşoğlu'nun Tebliği

Prof. Dr. Ramazan Altıntaş'ın Tebliği

Prof. Dr. Mustafa Tekin'in Tebliği

Doç. Dr. Hakan Olgun'un Tebliği