CELLO VAKFINA GERÇEKLEŞTİRİLEN ZİYARET

26.07.2018

CELLO VAKFINA GERÇEKLEŞTİRİLEN ZİYARETİ RAPORU

Hollanda’nın Wught şehrinde bulunan CELLO Vakfının engellilere yönelik olarak  yürüttüğü “bakım, rehabilitasyon ve istihdam” üzerine yaptığı faaliyetler çerçevesinde SOBE Vakfına Otizm Merkezi hakkında ülkemize tecrübelerini aktarmak, çalışma metodolojilerini ve mevcut koşulların değerlendirmek amacıyla 22-25 Temmuz 2018 tarihlerinde inceleme ziyaretinde bulunulmuştur. Ziyarete Necmettin Erbakan Üniversitesi Otizm Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğünden Müdür Yardımcıları Öğr. Gör. Fatih KOÇAK, Öğr. Gör. Ümit Savaş TAŞKESEN( Öğretim Görevlileri Fatih Koçak ve Ümit Savaş Taşkesen; Necmettin Erbakan Üniversitesi Erasmus Koordinatörlüğü ders alma hareketliliği çerçevesince bu ziyarete iştirak etmişlerdir.), Selçuklu Belediyesi Başkan Yardımcısı Ali Ziya YALÇINKAYA, Selçuklu Otizmli Çocuklar Eğitim Vakfı (SOBE) Eğitim Direktörü Prof. Dr. Binyamin BİRKAN katılmıştır.

Ziyaret sırasında Cello Vakfının genel merkez binasında yöneticilerinden olan Bay Martien ve Bayan Lucretian heyete bilgilendirme toplantısı gerçekleştirdi. Bay Martien tarafından hazırlanan CELLO vakfının çalışma prensiplerini ve işleyişinin yer aldığı bir  sunum gerçekleştirildi. Sunum esnasında dikkat çeken bilgiler açısından CELLO Vakfının tarihsel süreci, çalışanların özelliklerinin yer aldığı ve vakıf bünyesinde çalışanların 2500 civarında 1350 kişinin gönüllü olarak çalıştığı gibi ayrıca 9 adet yönetim bakım servislerinin olduğu ve vakfın dışında vakfa destek sağlayan kurum ve kuruluşların katkılarından bahsettiler. Toplantı sırasında bu işe ilk başlanıldığında medikal bir uygulama programıyla sadece engellilerin bakımıyla ilgilenildiği, ancak gelinen noktada iş ve istihdam gibi hizmetlerin olduğuna ilişkin bir program yürüttüklerini vurguladılar. Sunum bitiminden sonra vakfın merkezinde bulunan Seramik ve Matbaa atölyeleri ziyaret edildi. Bu ziyaret sırasında mevcut koşulları ve uygulama metodolojileri hakkında bilgi alınmış ve işbaşında gözlemlerde bulunulmuştur. Ardından vakfın merkezinin dışında oluşturmuş oldukları “günlük çalışma merkezleri” adını verdikleri servisler ziyaret edildi. Bu merkezler; 1) bahçecilik ve sera işleri atölyesi, 2) ağaç işleri çalışma atölyesi, 3) seramik üretme atölyesi.

Yukarıda adı geçen servislere yapılan ziyaretlerde; atölyelerin faaliyet işlerinde bulunan engellilerin zihinsel engeli olan bireylerin daha ağırlıklı olduğu gözlenmiştir. Giderlerinin büyük çoğunlukla vakıf tarafından karşılandığı ve yerel yönetimlerin destek verdiği ifade edildi, atölyelerde çalışmaların sadece engelli bireyler  değil vakıf personelleri ve gönüllüler aracılığıyla yürütüldüğü gözlemlenmiştir. Bu servislerde bulunan atölyelerin bir müfredata bağlı bir program çerçevesinde yürütülmediği ve ilerlemelerin nasıl bir data ile tutulduğuna ilişkin eksikliklerinin bulunduğu, atölye de yer alan atölye ustalarının ya da eğitmenlerin  uygulama metodolojileri açısından yeterli düzeyde bilgi ve tecrübeye sahip olduğu gözlenmiştir. Ayrıca üretilen ürünler bu servislerin satış reyonlarında sergilenmekte ve satışa sunulmaktadır.

CELLO vakfının oluşturmuş olduğu bir başka serviste engellilerin bakımın yürütüldüğü daha çok medikal bakımlarının da gerçekleştirildiği “ev modeli” şeklinde yürüttükleri şehir merkezinin dışında oluşturdukları evlerden oluşan bir engelliler mahallesi ya da köyü diyebileceğimiz bir yerleşkeye ziyarette bulunuldu. Bu yerleşke de sadece ağır engelliler yok hafif düzeyde olan engellilerde var. Bu evlerde engelliler kendi başına ya da birkaç kişi ile evi paylaşabiliyor ve kendi gereksinim ve ihtiyaçlarının kendi kendi sağlayabiliyor. Kendi gereksinimlerini sağlayamayan engelliler ise vakıf çalışanları ya da gönüllüler tarafından yardımda bulunuluyor. Bu yerleşke de bulunan bireylerin birlikte vakit geçirebilecekleri kafeterya tarzı eğlence yerleri bulunmaktadır. Bu serviste dikkat çeken durum ise ağır düzeyde bulunan engellilerin sadece vakit geçirmelerini sağlayan programsız meşguliyetler sağlanmış olmasıdır. Olumlu olan yanı ise engelliler için fiziki koşulların  engellilere dönük bir şekilde sağlanmış olmasıdır.

Bayan Lucretia’ nın eşliğinde Belediye Meclis üyesi ve Başka Yardımcısının katılımıyla bir bilgilendirme toplantısı gerçekleştirildi. Bu toplantıda yerel yönetimin CELLO vakfının uygulamış oldukları sistemin yerel anlamda nasıl yaygınlaştırıldığı ve Ailelerin sosyal anlamda nasıl bilgilendirildiği ve bu konuda nasıl desteklendiği gibi konularda bilgilendirme sağlandı. Ayrıca bu yardımlar sağlanırken sosyal olarak bireysel ve grup faaliyetleri sürdürdüklerini ile ilgili sistem hakkında bilgilendirildik. Yerel yöneticilerin bu konuda toplumla işbirliği artırmak için gerekli yasal düzenlemeler konusunda desteklerinden bahsettiler. Özellikle de istihdam konusunda ve maddi destek sağlamada yeterli olduklarına ilişkin açıklamalarda bulunuldu.      

Bay Martien sorumlu olduğu serviste ise; endüstriyel işlerin olduğu paketleme atölyeleri hakkında iş başında gözlemler sağlandı. Bu gözlemler çerçevesinde duvarda bulunan bir çizelge sayesinde atölyede çalışan engelli bireylerin hangi saatte ne kadar süre ile ne işi yapacaklarını gösteren bir akış çizelgeleri mevcut. Bu çizelgeler ayrıca büyük ekranlarda atölyelerin içlerinde fotoğrafları ile gösterilmektedir. Bu sistem bir bilgi işlem servisi tarafından yürütülmektedir. Bu grupta daha çok hafif düzeyde olan engelli yetişkin bireyler mevcut. Bazı sayısal becerisi olan bazı engelli bireylerin çalıştıkları CELLO vakfına ait Market çalıştırıldıkları ve çalışan engelli bireyleri kasiyerlik, reyon satışı ve depo görevlisi gibi işlerinin olduğu ile ilgili iş başında gözlemler elde edilmiştir. Ayrıca bu çalışan engelli bireylerle kısa bir görüşme neticesinde yapmış oldukları işlerle ilgili görüşmeler sağlanmıştır. Bu sitemde kasada kasiyer için özel bir yazılım ile kasada  işlemlerini rahat bir şekilde yürüttüğü gözlemlenmiştir.

Bu ziyaret kapsamında küçük bireylerin olduğu CELLO vakfına ait olan bir eğitim merkezi ziyaret edilmiştir. Bu merkezde davranış analisti, dil ve konuşma terapisti, özel eğitim uzmanı, fizyoterapist, psikolog gibi çalışmacıların yer aldığı bir okul/eğitim merkezi. Bu merkezde dikkat çeken uygulamalardan  öğrencilerin engel düzeylerine göre servislerinin ayrılmış olduğuydu. Bu eğitim merkezi bakım merkezi materyallerin servislerin özelliklerine göre düzenlenmiş olduğu gözlemlenmiştir. Uygulanan programın Teach Programı üzerinden gittikleri vurgulandı.

Bu ziyaret kapsamında CELLO Vakfının bünyesinde bulunan evlerin ve bakım merkezlerin güvenliğinin nasıl sağlandığına ilişkin bir bilgilendirme toplantısı gerçekleştirilmiştir. Profesyonel anlamda sağlanan bu güvenlik birimi evlerde herhangi bir sorun çıkması halinde 5 dakika içerisinde müdahale edebilmekte ve 24 saat evler ve içleri takip edilebilmektedir. Bu sistem uzaktan kontrolle sağlanan aktif özel bir sistem ayrıca evlerde kalan engelli bireyler bu sistemden nasıl yararlanacakları konusunda deneyimliler.

Bu ziyaret kapsamında SOBE Vakfının bünyesinde ileriye dönük olarak yakın zamanda uygulamaya koyması açısından aşağıdaki çalışmaların gerçekleştirilmesinin uygun olacağına ilişkin tavsiye niteliğindeki öneriler sunulmuştur:

1. Atölye hizmetlerinin sunulacağı fiziki alt yapının kurulması,
2. Kurulacak olan atölyelerinin uygulama müfredatının geliştirilmesi,
3. Atölyelerde görev alacak Eğitmenlerin atölyedeki iş hakkında uygulama metodolojileri hakkında bilgi ve tecrübelerinin geliştirilmesi
4. Sürdürülecek uygulamaların izlenmesi, değerlendirilmesi ve zaman içinde akreditasyonunun yapılması
5. SOBE vakfına ait üretim ve satış reyonlarının olduğu servislerin sağlanması
6. Yukarıda sıralanan öneriler gerçekleştirilirken  sanayi odaları ile işbirliği yapılması ve birlikte hareket edilmesi.