Türk Müziği Solfej - Makam - Usûl - Dikte Alıştırmaları

Prof. Dr. Mehmet Gönül

Eserin genişletilmiş bu baskısında; 15 zaman ve üzeri usûllerde bestelenmiş, dikte kâideleri ve usûl-düzüm kurallarına göre yazılarak usûl alıştırmaları bölümüne ilave edilmiş âsârımızın nâdîde eserlerinden örneklere, genel usûl külliyatında yer almayan ancak yörelerimizde türkülerimize kalıp olan karakteristik usûlerde eserlere ve temel makam anlatımlarına dizi ve küçük seyirlere ayrıca makam anlatımları öncesinde nazariyata ilişkin temel bazı tanımlara yer verilmiştir. 

Türk mûsikîsi, kadîm Türk kültürü temelinde, Selçuklu ve Osmanlı Devletlerini oluşturan Türkler, etnik toplum, topluluk ve milletlerin kültür-san’at hayatına doğrudan kattıklarıyla inkişâf etmiş, Ecdâdımızın yüksek medeniyyeti ve kıtaları aşan muazzam coğrafyası ile neşv ü nemâ bulmuş, nesilden-nesile meşk usûlü ile aktarılarak günümüze ulaşmış, eşsiz zenginliğe sahip bir Türk san’atıdır.

Doğrudan hocadan-talebeye eğitim, öğretim ve aktarım modeli olan meşk usûlü, gelenekli san’atlarımızın eğitim ve intikâli için en doğru eğitim-öğretim modelidir. Bugün yapılması gereken, çağın gerekleri ve olanakları ile meşk sisteminin kaynak, metod, materyal vb. yazılı nüshalarını veya kusurlu kalan hususlarını gidermek, sürecin sağlıklı devamı konusunda teknoloji çağının imkânlarıyla ihtiyaç duyulan araç ve gereçleri en doğru kaynaklardan edinerek sisteme dâhil etmek ve/veya bu konuda yeni kaynaklar üretmek olmalıdır.    

Bizi biz yapan değerlerin ve kültürümüzün en saf kaynağı ve en müzeyyen vitrini olan, Türk-İslâm san’atları içerisinde en geniş paydayla yer alan mûsikîmizin icrâsında ulaştığı mertebe, maalesef kullanılan nota yazım sistemlerinin yokluğu ve/veya eksikliği sebebiyle yazılı kaynaklara ve icra yöntemlerinin süreçlerinin aktarılması bakımından gereğince arşivlere yansıtılamamıştır.  

Mûsikîmizin yazılı kaynaklara aktarılması hususunda artık vazgeçilemez bir noktaya ulaşan, bugün dünya sathında kullanılan batı kaynaklı nota üzerine bina edilen ve nazariyatçılarımızın mûsikîmizin makam zenginliğini ifâde etme gayretleriyle ürettikleri işaret ilaveleri ile günümüze ulaşan Türk mûsikîsi notası, her ne kadar -geçmişten günümüze ve bugün- çok değerli sanatçı ve akademisyenlerin bireysel gayretleriyle bir seviyeye ulaşabilmişse de hâlâ âsârın makam ve perde gereklerince nota ile ifâdesinin mümkün olamaması ve eğitiminin Türk müziği dinamikleriyle yurt genelinde bir standarda ulaşamaması gibi nedenler paydaşların üzerine düşen sorumluluğun önemini gözler önüne sermektedir.  

Türk müziği İşitme!  Okuma! Yazma! olumsuz ifadeleri ile ilköğretim, ortaöğretim, lisans ve lisansüstü seviyelerde yürütülen, solfej (nota okuma) ve usûl dersleri ile dikte çalışmaları, özel ya da resmi pek çok kurum ve kuruluşta maalesef Türk müziği gerek ve gerçeklerinden uzak sürdürüldüğü görülebilmektedir. Mûsikîmizin temel iki unsuru olan makam ve perde temelli solfej dersleri ile güfte ile inkişaf eden ve zenginleşen usûl dersleri, çok kez makam ve usûl kuramını kapsamamakta ve Türk müziği makam ve usûl yapılarına gereğince “Türk müziği sazları eşliğinde” solfej ve dikte çalışmaları ihmâl edilmekte, yapılmamakta veya yapılamamaktadır.

Türk mûsikîsi ancak kendi nüvesini oluşturan değerler, zenginlikler ve kazanımlar ile gereğince öğrenilebilir ve öğretilebilir. Bu ihtiyaçlar doğrultusunda uzun bir uygulama süzgecinden geçerek hazırladığımız ve ilkine ilâve olarak seyir, tanım, usul ve eser örnekleri ile genişlettiğimiz bu kitapta; Türk müziği solfej çalışmaları için Rast makamı doğal dizisi üzerinde, başlangıç seviyesinden başlayan solfej alıştırmaları sunulmuş, Türk müziği temel makamları ve geçkiler hakkında örnek alıştırmalara yer verilmiş, Nim Sofyan’dan-Devr-i Revan’a kadar olan Türk mûsikîsi usulleri için tümüyle usûl kalıplarına göre düzümlenmiş alıştırmalar sunulmuş, Raksan’dan-Zencire kadar olan usûllerde eser örnekleri ile günümüz usûl âsarı veya kaynaklarında karşılaşılmayan  ve fakat yörelerimizde -özgün usûl kalıplarıyla- hayat bulan eserlere yer verilmiş, Türk müziğinin makam ve usûlleri gereğince yapılacak dikte çalışmaları için örnekler verilmiştir.

Ayrıca çalışmamızda Türk mûsikîsinde usûl bahsi irdelenerek Nim Sofyan’dan Zencir’e kadar olan bütün usûllerin kalıplarına ve velvelelerine, yörelerde icra edilen özgün usul kalıplarına, ilâveten, günümüz Türk mûsikîsi icrasında, nispeten daha sık karşılaşıldığı düşünülen makamlar hakkında kısa tariflere dizi ve seyir örnekleri ile yer verilerek muhibbânın istifâdelerine ve katkılarına sunulmuştur.


Kitap Adı : Türk Müziği Solfej - Makam - Usûl - Dikte Alıştırmaları
ISBN : 978-625-6960-53-4
Yazar : Prof. Dr. Mehmet Gönül
Baskı Sayısı : 1
Kağıt : Kitap Kağıdı
Kapak : Karton Kapak
Ebat : A4
Sayfa Sayısı : 354
Cilt Sayısı : 1

YAYINLAR

Kurumlarda Değerler
Obama ve Trump Dönemlerinde Türkiye-Abd İlişkileri
Kalanların Gözünden Avrupa'da Alevilik Topluluk-Kimlik-Farklılaşma
Temel Mikrocerrahi Uygulamaları
Türkiye'nin Kamu Diplomasisi İnsani ve Kültürel Dış Politika
Toplum İçin Çevre Sağlığı Rehberi
Yöresel Çorba Tarifleri
Pandemi Sürecinde Dezavantajlı Gruplar
Katılım Bankaları ve Katılım Fonlarının Sigortalanması
Medya Tartışmaları
Türk Müziği Solfej - Makam - Usûl - Dikte Alıştırmaları
Göç, Yoksulluk ve İstihdam
Tunus'ta Toplum ve Siyaset
Türkiye Demiryolu Taşımacılığı
İNŞÂU’L-VÂDIH 2
Dijitalleşme, Uluslararası Ticaret ve Lojistik
Dijitalleşme ve İşletmecilik Üzerine Güncel Yaklaşımlar
Soğuk Savaş Sonrası Türkiye Doğu Afrika Ülkeleri İlişkileri
Dış Politikanın Sert Güç Unsuru Savunma Sanayi
Dîvân-ı Lutfî “İnceleme Metin ve Dizin”
Bağımlılık ve Önleyici Yaklaşımlar
Selçuklu Tarihçiliğine Başlarken
Destinasyon İmajı Oluşturmada Stratejik İletişim Rolü
Prof. Dr. Ahmet Önkal Kitabı
Necmettin Erbakan Hukuk Araştırmaları KAMU HUKUKU
15 Temmuz Öncesi ve Sonrası Analizi, Yaşananların Geleceğe Etkileri
Alternatif Dijital Evren Metaverse-II "Reklam, Pazarlama, Marka ve İşletme Yönetimi"
ANLATIMLI ARAPÇA
Büyük Selçuklular Tarihi Seti (7 Kitap)
Kardelenler, İrisler, Orkideler Tıbbi ve Biyolojik Özellikleri
Uygulamalı Hayvan Islahı
Lojistik Köy Çalışmalarının Sosyo-Ekonomik Katma Değer Açısından Değerlendirilmesi
Ramazanoğulları Beyliği
Hattat Hüseyin Öksüz 45. Sanat Yılı Hatırası
Konya Mutfak Kültürü
Yetişkin Din Eğitimi ve Kur’an Kursları
20. Yüzyıl Türk Edebiyatında Günlük
Gizemli Soğanlı Bitkiler Tıbbi ve Biyolojik Özellikleri
Kudüs’te Kazı (1908-1912)
Nübüvvete Çağdaş Bir Yaklaşım
Uluslararası Projeden Uygulamaya Eğitim Sempozyum Kitabı (2 Cilt)
Hikmet Damlaları - Hersekli Ârif Hikmet Levâyihü'l-Hikem
Bağımlılık ve Önleyici Yaklaşımlar
Hafıza Fragmanları: Toplumsal Hatırlatma ve Unutmaya Dair Değiniler
Dijital Çağda Finansal Sorunlar
Türkiye'de İllerin Ekonomik Büyüme Dinamikleri Üretim, Coğrafya Ve Kurumsal Açıdan Bir İnceleme
Konya Sivil Toplum Kuruluşları Medeniyet Buluşması (13. Ufuk Turu)
Pandemi Sürecinde Sosyoekonomik Değişim ve Dönüşümler
İnovasyon ve Sektörel Açıdan Ekonomik Etkileri
Hanefi Mezhebinde Biyografi Geleneği
Kamus-ı Teşrih
Gelenek ve Modernite Arasında İslam yorumları
Orta Doğu'da Din ve Medeniyet
Muhasebede Yenilikçi Yaklaşımlar
Turizmde Yaşam Kalitesi: Trb1 Bölgesi
SARF BİLGİSİ
Dijital Çağda İşletme ve Ekonomi Alanında Güncel Araştırmalar
Bir Ailenin Bir İşletmesi Varmış
Gümüş Anahtar - Dünden Bugüne Alman Edebiyatı
Rasyonel İnsan ve Bütünsel Beyin
Türk Siyasi Hayatında Milli Görüş Hareketi ve NECMETTİN ERBAKAN
Şehir ve Âlimleri
Dijital Dönüşümün Örgütsel Yansımaları (İşletme ve Kamu Yönetimi Açısından Farklı Değerlendirmeler)
Hegemonya Karşı Hegemonya
Hikayemizin Yarım Asırlık Yerli Sesi Mustafa Kutlu
ANLATIMLI BELAGAT
Influencer Marketing "Hatırlı Pazarlama Uygulamalarının Tüketici Satın Alma Davranışlarına Etkisi
Yettim Yal - Kaşkay Türkçesi Üzerine Bir İnceleme
Doğrusal Regresyon Analizi ve Uygulamaları
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Temel Bilgiler
Cumhurbaşkanlığı Sistemi
Eşrefoğulları Kitabı
Dijitalleşme ve Yönetim
Dikenler, Özellikleri ve Tıbbi Kullanımları
Harmanbiş - Çocukluğumuzun Oyunlarını Unutmayalım
Otonom Mobil Robotlar İçin ROS El Kitabı
Yemek Kültürüne Yolculukta Biz de Varız
Sosyal Yaşam ve Kadın
Necip Fazıl 30 Kitap 30 Konuşmacı
SELÇUKLU VE BEYLİKLERİ DEVRİ CİLD SANATI (Kastamonu Yazma Eser Kütüphanesi Örnekleri)
Alternatif Dijital Evren Metaverse-I "Kavramsal Tartışmalar, Sosyoloji, Psikoloji, Sanat ve Etik"
Doğrusal Olasılık Modelleri ve Uygulamaları
Eğitim Araştırmaları 2022
İklim Değişikliğinin Ekonomik Etkileri: Sektörler Üzerine İnceleme
Yeni Çağda İktisadi Sorunlar
Armağan Kültürü
Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Firma Performansı Üzerine Etkilerinin İncelenmesi
İktisat ve Finans Alanında Dijitalleşme Üzerine Çalışmalar
Sadreddin Konevi "Tasavvuf, Felsefe ve Din"
İstihbarat Araştırmaları
Osmanlı Hukukun Düşüncesinin Dönüşümü
Hile ve İç Denetim
Mustafa Kemal Atatürk'ün Konya ile Yakınlığı
Medıcal and Aromatıc Plants
Selçuklu Tarihçiliğine Başlarken
Sahibata ve Turgutoğulları Beyliği
İki Dünya Arasında: Din, Hayat ve Seküler Formlar
Dondurma ve Sorbe
HIVAR VADİH
Necmettin Erbakan Hukuk Araştırmaları ÖZEL HUKUK
Eğitimde Dijitalleşme
İletişimde Stratejik Yaklaşımlar
Ceride-i Rüsûmiye
Karamanoğulları Beyliği
Yolumuzu Aydınlatanlar Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre
Gümüş Anahtar - Dünden Bugüne Alman Edebiyatı
İslam Kelamında İsmet Açısından Nübüvvet
Stratejik İşbirlikleri: Kavram, Teori ve Uygulamalar
Eğitim Araştırmaları-2023
Din Öğretiminde Alternatif Ölçme ve Değerlendirme
Mevlana ve İslam
21. Yüzyıl'da İletişim ve Sanat
Selefilik
Necmettin Erbakan Hukukun Güncel Sorunları Kamu Hukuku
Covid-19 Salgını Sürecinde İslam İktisadı ve Sosyal Politika
Gelenekten Geleceğe Türk Mûsikîsi, Eğitim, Öğretim, İcra
Kürt Tarihi
Gençlerin Sorunları, Beklentileri ve Özeleştirileri
Dünya'da ve Türkiye'de Uluslararası Öğrencilik
Tıp Hukuku Temel Bilgiler
3. Uluslararası Helal ve Sağlıklı Gıda
Aile Hekimliğinde Sık Görülen Durumlar İçin Algoritmalar
Din Eğitiminin Güncel Problemleri
Pazarlamaya Psikolojik Bir Yaklaşım: Çıpalama ile Tüketici Manipülasyonu üzerine Deneysel Bir Araştırma
Türk Dış Politikası Soğuk Savaşın Başından Yumuşamaya (1945-1960)
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Temel Bilgiler
İpek Yolu: Tarih, Felsefe ve Ekonomi Perspeftifinden Güncel Tartışmalar
Kırım Mücadelesinin Kadınları (1960-1990)
Pazarlama İlkeleri & Bir Meta-Pazarlama Tartışması: Karşı-Pazarlama Yaklaşımı
MUTUN VADİHA 2
Tıp Hukuku Temel Bilgiler
Necmettin Erbakan Hukukun Güncel Sorunları Özel Hukuk
Girişimcilik ve İnovasyon Araştırmaları: Yeni Trendler ve Dijital Dönüşüm
Selçuklu Tarihi Coğrafyası Sempozyumu Bildiri Kitabı
Avrupa Birliği’nin Küresel İlişkileri
Yettim Yal - Kaşkay Türkçesi Üzerine Bir İnceleme
Orta Torosların Şifalı Bitkileri II
Endüstri 4.0 Perspektifinden İşletme Fonksiyonları ve Dijital Dönüşüm
MUTUN VADİHA 1
Sâhib Ata Araştırmaları
Uluslararası Öğrencilerin Üniversite ve Kent Hayatına Uyumları
Doğumunun 90. yılında Erbakan
Dış Politikanın Sert Güç Unsuru Savunma Sanayi
Türkiye’de Kentsel Toplu Taşıma Hizmeti Arzının Düzenlenmesi
3. Uluslararası Öğrencilik Sempozyumu
İslamofobi
Makam, Usûl ve Form Özellikleriyle Türk Mûsikîsinde İlâhiler
The Rise Of Populism
Türkiye Demiryolu Taşımacılığı
A Political History of the MARONITE COMMUNITY
Klasik Dönem Türk Edebiyatı Kültür Tarihi Okumaları
Sosyal Bilimler Perspektifinden Pandemi
Temel Mikrocerrahi Uygulamaları
Her Yönüyle Pandemik Koronavirüsler: Klinik, Tanı ve Tedavi
Krizler ve Savaşların Gölgesinde 21. Yüzyılda Küresel Ekonomi
Derviş Zaim Sinemasını Anlamak: Anlatı, Zaman, Mekân
Konya Turizm Rehberi